Tvrđava Kastel
U davnoj prošlosti tvrđava Kastel je predstavljala prvu obrambenu liniju grada, kao jako vojničko uporište, te je na taj način štitila taj dio toka Vrbasa i ostatak grada. Utvrda je smještena u srcu grada Banja Luke na lijevoj strani Vrbasa i predstavlja veliki historijski spomenik ovog podnevlja. Neki od najstarijih arheoloških ostataka neolitskih nastambi upravo su pronađeni unutar zidina tvrđave Kastel. Historičari ne mogu utvrditi tačan vremenski period nastanka ove građevine. U drugu ruku, historičari tvrde da se na ovom području nalazilo Rimsko naselje Castra, te da im je tvrđava služila za odbranu od čestih napada od varvarskih naroda.
Pravi izgled, kakav ima danas, tvrđava Kastel je počela dobijati za vrijeme Turske vladavine između 1574. do 1588 godine. Ferhad paša Skolović koristio je tvrđavu kao svoju utvrdu i kao svoju tophanu (skladište), te je tokom svoje vladavine konstantno nadograđivao. Danas postoje mnogi planovi za restauraciju dijelova tvrđave kako bi ona dobila svoj stari izgled. U unutrašnjosti Kastele nalazi se ljetna pozornica za predstave, nacionalni restoran, igralište za djecu te i Kamena kuća koja ima ulogu galerije
